Lời chúc mừng

LỜI CHÚC MỪNG

Vua Nghiêu (một trong Ngũ Đế của Trung Quốc thời cổ đại) đến chơi đất Hoa nơi đóng Kinh đô.

Viên quan giữ bờ cõi đất Hoa chúc rằng: “Xin chúc nhà vua sống lâu”.

- Vua Nghiêu nói: Đừng chúc thế.

Viên quan lại chúc: Xin chúc nhà vua giàu có.

- Vua Nghiêu nói: Đừng chúc thế.

Viên quan lại chúc: Xin chúc nhà vua lắm con giai.

- Vua Nghiêu nói: Đừng chúc thế.

Viên quan lấy làm lạ hỏi: Sống lâu, giàu có, lắm con giai, người ta ai cũng muốn, một mình nhà vua không muốn, là cớ làm sao?

- Vua Nghiêu nói: lắm con giai, thì lo sợ nhiều; giàu có, thì công việc nhiều; sống lâu, thì nhục nhã nhiều. Ba điều ấy không phải là những điều gây nên đức hay cho mình, nên ta từ chối.

Viên quan nói: Nhà vua nói như thế, thực là một bậc quân tử. Nhưng Trời sinh ra người, mỗi người phải có một việc, nếu nhiều con giai, mà mỗi đứa cho làm một việc, thì có lo sợ gì? Giàu có mà biết đem của chia với người ta, thì còn công việc gì? Ăn uống có chừng, thức ngủ có độ, trong bụng lúc nào cũng thư thái tự nhiên, thiên hạ hay ra, thì cùng hay với thiên hạ, thiên hạ mà dở, thì làm cho thiên hạ hay, trăm tuổi nhắm mắt về cõi rất vui, một đời không có tai hoạ gì, thì còn nhục nhã làm sao được?.

Viên quan nói xong lùi ngay. Vua Nghiêu còn muốn nói nữa, thì đuổi theo không kịp.

>>> Văn phòng phẩm Hải Giang luận bàn về Lời chúc mừng

Lời chúc mừng, dù thật lòng hay xu nịnh, cũng là lời hay ý đẹp. Người được chúc có được như lời chúc mừng hay không còn phụ thuộc vào phúc phận của mình. Dù là vua Nghiêu cũng không nên bất nhã cự tuyệt lời chúc thật lòng của viên quan như vậy.

Ôi! đến vua Nghiêu, là một vị vua huyền thoại của Trung Quốc thời cổ đại, một trong Ngũ Đế thường được ca tụng là một vị vua tài giỏi và đạo đức, lòng nhân từ và sự cần cù của ông được coi là kiểu mẫu cho mọi bậc Đế vương khác của Trung Quốc, cũng có lúc sai sót như thế huống chi người thường?!!!

Sống lâu, giàu có, lắm con, cứ kể ra ở đời, còn gì sướng hơn nữa, ai là người chẳng cầu, chẳng muốn, cho nên thói thường vẫn chúc tụng cho nhau. Nhưng xét lại có khi: sống lắm nhục nhiều, của làm hại người, có con khổ về con, thì mỗi cái cho là sướng kia chẳng lại hoá ra một cái khổ cho mình ru! Tuy vậy, nếu số đã được sống lâu, giàu có lắm con, thì cũng không thể từ chổi được. Tất phải làm theo như lời viên quan nói trong bài này, thì mới thực được sung sướng lâu dài và mới nuôi được cái đức hay cho mình vậy.